آشنایی با ضخامت سنجی به شیوه التراسونیک
مقدمه
ضخامت سنجی با استفاده از روشهای مختلفی انجام میشود و یکی از روشهای معمول استفاده شده در این زمینه، استفاده از التراسونیک است. در این مقاله به بررسی این روش و نحوه کار آن به عنوان یکی از روشهای ضخامت سنجی پرداخته میشود.
ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک چیست؟ ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک یک روش غیرمخرب برای اندازهگیری ضخامت و ویژگیهای فیزیکی اجسام است. این روش با استفاده از ارسال موجهای صوتی به اجسام و دریافت بازتاب آنها برای تعیین ضخامت و مشخص کردن ویژگیهای دیگر مواد به کار میرود.
با استفاده از این روش، میتوان برای اجسام مختلفی مانند لولهها، صفحات فلزی، سازههای بتنی و ... ضخامت و ویژگیهای فیزیکی مانند سرعت صوت در آنها را اندازهگیری کرد. این روش به عنوان یکی از روشهای ضخامت سنجی به دلیل دقت و سرعت بالای آن برای اندازهگیری ضخامت اجسام مختلف، بسیار محبوب است.
نحوه عملکرد ضخامت سنج التراسونیک در ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک، ابتدا موج صوتی از طریق یک فرستنده به سوی سطح اجسام ارسال میشود. سپس این موج صوتی از سطح اجسام بازتاب میشود و توسط یک گیرنده دریافت میشود. با توجه به زمانی که بین ارسال و دریافت موجهای صوتی گذشته است، ضخامت اجسام و شتاب صوت در آنها محاسبه میشود.
برای انجام این کار، از یک دستگاه ضخامت سنج التراسونیک استفاده میشود که شامل یک فرستنده و یک گیرنده است. این دستگاه با استفاده از موج صوتی، قادر به اندازهگیری ضخامت اجسام و مشخص کردن ویژگیهای دیگر آنها میباشد.
از مزایای استفاده از ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک، دقت بالا، سرعت انجام آن و عدم نیاز به تخریب سطح اجسام مورد بررسی است. همچنین، این روش به دلیل برخورداری از دقت بالا و سرعت انجام، در صنایع مختلفی مانند صنایع فلزی، ساختمانی، دریایی و ... مورد استفاده قرار میگیرد.
از دیگر مزایای این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قابلیت استفاده در محیطهای خطرناک و ناامن: به عنوان مثال در برخی از صنایع هواپیمایی، ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک در محیطهایی انجام میشود که دسترسی آسان به قطعات مختلف وجود ندارد. به همین دلیل این روش قابلیت استفاده در محیطهای خطرناک و ناامن را داراست.
قابلیت اندازهگیری ضخامت لایههای رنگ و روکش: در برخی از صنایع نظیر صنعت خودروسازی، استفاده از لایههای رنگ و روکش بر روی قطعات، برای جلوگیری از خوردگی و خرابی قطعات استفاده میشود. در این موارد، استفاده از ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک، قابلیت اندازهگیری ضخامت لایههای رنگ و روکش را داراست.
قابلیت اندازهگیری در دمای بالا: در برخی از صنایع نظیر صنعت فولاد، در فرآیند تولید ممکن است در دمای بسیار بالا (بیش از 1000 درجه سانتیگراد) به ضخامت سنجی نیاز پیدا شود. در این موارد، استفاده از ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک، قابلیت اندازهگیری در دمای بالا را داراست.
در کل، ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک یکی از روشهای مهم و کارآمد برای اندازهگیری ضخامت مواد مختلف است. با توجه به مزایای ذکر شده، این روش در بسیاری از صنایع و بخشهای مختلف استفاده میشود. برای به دست آوردن نتایج دقیق و قابل قبول، لازم است که محیط آزمایش، تجهیزات ضخامت سنجی و فردی که ضخامت سنجی را انجام میدهد، همگی در سطح استاندارد باشند.
لازم به ذکر است که در ضمن به دلیل دقت بالای این روش، میتوان از ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک در کنترل کیفیت و ارزیابی خرابی قطعات نیز استفاده کرد. در کل، ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک یک روش مهم، دقیق و کارآمد در صنایع مختلف است که با استفاده از آن، میتوان به دست آوردن نتایج دقیق و قابل اعتمادی در مورد ضخامت مواد مختلف دست یافت.
نتیجهگیری
ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک یکی از روشهای مورد استفاده در بسیاری از صنایع است که به دلیل دقت بالا، سرعت انجام و عدم نیاز به تخریب سطح اجسام مورد بررسی، بسیار محبوب است. این روش به عنوان یکی از روشهای ضخامت سنجی، قادر به اندازهگیری ضخامت اجسام مختلف و مشخص کردن ویژگیهای فیزیکی آنها میباشد. به طور کلی، استفاده از ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک در صنایع مختلفی مانند صنایع فلزی، ساختمانی، دریایی و ... باعث کاهش هزینهها و افزایش کیفیت محصولات میشود.
در ضمن، باید به این نکته توجه داشت که برای استفاده از این روش، نیاز به آموزش و تجربه کافی در زمینه ضخامت سنجی با استفاده از التراسونیک و همچنین دانش فنی در مورد دستگاه ضخامت سنجی الزامی است.